กองพัฒนาศักยภาพผู้บริโภค

ไขมันทรานส์ อันตรายต่อสุขภาพ

16 พฤษภาคม 2568

ไขมันทรานส์ (Trans Fat) เป็นกรดไขมันไม่อิ่มตัว พบได้ทั้งในธรรมชาติ และจากกระบวนการเติมไฮโดรเจนบางส่วนลงในน้ำมัน แบ่งเป็น

1. ไขมันทรานส์จากธรรมชาติ เช่น เนย นม ชีส เนื้อสัตว์ ซึ่งพบได้ในปริมาณเพียงเล็กน้อย

2. ไขมันทรานส์จากกระบวนการเติมไฮโดรเจนบางส่วน (Partially Hydrogenation) ลงในน้ำมันเพื่อเปลี่ยนสภาพน้ำมันให้เป็นไขมันที่มีสภาพกึ่งแข็งกึ่งเหลว เช่น เนยเทียม (Margarine) เนยขาว (Shortening) และทำให้มีคุณสมบัติ หืนช้า มีอายุการเก็บรักษานานขึ้น

ไขมันทรานส์ที่เกิดจากกระบวนการเติมไฮโดรเจนบางส่วนในน้ำมัน นิยมนำไปใช้ในผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ เช่น พัฟ พาย เค้ก คุกกี้ ซึ่งปัจจุบันมีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์พบว่าไขมันทรานส์เป็นอันตรายต่อสุขภาพ

ผลเสียของไขมันทรานส์

1. เพิ่มระดับโคเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL-Cholesterol)

2. เพิ่มระดับไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride)

3. ลดระดับโคเลสเตอรอลชนิดดี (HDL-Cholesterol)

4. เพิ่มระดับโคเลสเตอรอลรวม (Total Cholesterol)

5. เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดและหัวใจ

ปัจจุบัน อย. ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย น้ำมัน หรืออาหารที่มีน้ำมันที่ผ่านกระบวนการเติมไฮโดรเจนบางส่วน (ไขมันทรานส์) เป็นส่วนประกอบ ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขที่ 388 พ.ศ. 2561 ซึ่งเป็นการควบคุมตั้งแต่สถานที่ผลิต นำเข้าน้ำมันหรือไขมันที่ปราศจากไขมันทรานส์ และตรวจสอบวิเคราะห์อาหารที่อาจมีการใช้น้ำมันหรือไขมันทรานส์อย่างเข้มงวด ณ สถานที่จำหน่ายอย่างต่อเนื่อง เพื่อกำกับดูแลไม่ให้มีวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์อาหารที่มีไขมันทรานส์ โดยผลการตรวจสอบตัวอย่างผลิตภัณฑ์อาหารที่มีความเสี่ยงปีละจำนวน 100 ตัวอย่าง ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2566-2567 ไม่พบข้อบกพร่องแต่อย่างไร ทั้งอาหารนำเข้าและผลิตในประเทศ ทำให้สบายใจได้ว่าอาหารที่ผ่านการรับรองแล้วจะไม่มีส่วนผสมของไขมันทรานส์