จากกรณีที่มีแม่ค้าออนไลน์ เผยแพร่คลิปวีดีโอรีวิวสินค้าผ่านสื่อโซเชียลมีเดีย ลักษณะเป็นการขายครีมบำรุงผิวที่นำไปทาบริเวณบั้นท้ายให้ขาวกระจ่างใส อย. แจงเป็นการโฆษณาโอ้อวดสรรพคุณเกินจริง และ มีการกระทำที่นำไปสู่ความเสื่อมเสียวัฒนธรรมของชาติ มีความผิดตามกฎหมาย เตือนผู้บริโภคอย่าหลงเชื่อผลิตภัณฑ์ที่โอ้อวดช่วยทำให้ผิวขาวอาจได้รับอันตรายจากสารห้ามใช้

           เภสัชกรสมชาย ปรีชาทวีกิจ รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เปิดเผยต่อสื่อมวลชนว่า จากกรณีที่มีแม่ค้าออนไลน์รายหนึ่ง เผยแพร่คลิปวีดีโอรีวิวสินค้าที่ตนเองขายผ่านสื่อโซเชียลมีเดีย ลักษณะเป็นการขายครีมบำรุงผิวที่นำไปทาบริเวณบั้นท้ายหรือก้น เพื่อให้ขาวกระจ่างใส นั้น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้ดำเนินการติดตามตรวจสอบข้อเท็จจริงแล้ว พบว่า เครื่องสำอางยี่ห้อดังกล่าวใช้ชื่อว่า เคลียร์ ดาร์ก บอดี้โลชั่น ชื่อทางการค้า ชม นิต้า ได้มีการจดแจ้งกับทาง อย. ไว้ โดยเลขที่ใบรับแจ้ง 10-1-5722327 จัดเป็นเครื่องสำอางบำรุงผิวกาย มีส่วนประกอบของสาร Whitening agent เช่น Alpha Arbutin และสาร Lactic acid อาจทำให้ผิวกระจ่างขึ้นได้แต่ไม่สามารถทำให้สีผิวมีการเปลี่ยนแปลงลงหรือทำให้สีผิวขาวขึ้นมากกว่าหรือแตกต่างจากสีผิวเดิมตามธรรมชาติ ซึ่งจากการตรวจสอบพบผู้รีวิวดังกล่าว เคยถูกดำเนินคดีมาแล้วเมื่อเดือนมิถุนายน 2560 ในความผิดฐานรีวิวสินค้าสบู่จิ๋มหนู ผิดพระราชบัญญัติเครื่องสำอาง พ.ศ. 2558 ระวางโทษปรับเป็นเงิน 30,000 บาท อีกทั้งล่าสุดก็ยังพบการโฆษณาโลชั่นทาก้นขาว ซึ่งการเปิดเผยข้อความในลักษณะดังกล่าวเป็นข้อความที่ก่อให้เกิดความเข้าใจผิดในสาระสำคัญของเครื่องสำอาง โดยแสดงข้อความว่าสามารถเปลี่ยนแปลงสีผิวจากดำเป็นขาวประกอบกับการรีวิวแสดงภาพไม่เหมาะสมในที่สาธารณะ การแสดงข้อความและรีวิวดังกล่าวถือเป็นการสนับสนุนโดยตรงหรือโดยอ้อมให้มีการกระทำผิดกฎหมายหรือศีลธรรมนำไปสู่ความเสื่อมเสียวัฒนธรรมของชาติ เป็นการฝ่าฝืนมาตรา 41 วรรคสอง (2) (5) และ มาตรา (42) แห่งพระราชบัญญัติเครื่องสำอาง พ.ศ.2558 จะมีโทษตามมาตรา 84 ระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือ ปรับไม่เกิน 1 แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ทั้งนี้ อย. ร่วมมือกับ ตำรวจกองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภค (บก.ปคบ.) ลงพื้นที่ตรวจสอบพบเครื่องสำอาง 7 รายการ มีการแสดงฉลากทำให้เข้าใจผิดในสาระสำคัญของเครื่องสำอาง ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวจึงเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 32 (3) ผู้ขายมีโทษจำคุกไม่เกิน 3 เดือน หรือปรับไม่เกิน 3 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ รวมทั้งพบเครื่องสำอางที่แสดงฉลากภาษาไทยไม่ครบถ้วน ไม่ถูกต้องตามกฎหมาย  ไม่แสดงที่ตั้งผู้ผลิตเครื่องสำอาง ไม่แสดงชื่อเครื่องสำอางภาษาไทย ผู้ขายผลิตภัณฑ์ดังกล่าวฝ่าฝืนมาตรา 32 (4) มีโทษจำคุกไม่เกิน 1 เดือน หรือปรับไม่เกิน 1 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ทั้งนี้ อย. ได้นำผลิตภัณฑ์ไปตรวจหาสารห้ามใช้ ณ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์    หากตรวจพบก็จะส่งเรื่องให้ บก.ปคบ. ดำเนินคดีเพิ่มเติมกับผู้ผลิตรายดังกล่าวต่อไป

           รองเลขาธิการ ฯ อย. กล่าวในตอนท้ายว่า อย. ขอย้ำเตือนผู้ประกอบการต้องผลิตหรือนำเข้าเครื่องสำอางให้ตรงตามที่จดแจ้งไว้กับภาครัฐ ส่วนผู้ขายเครื่องสำอางต้องเลือกซื้อเครื่องสำอางจากผู้ผลิตหรือผู้นำเข้าที่มี หลักแหล่งน่าเชื่อถือ มีฉลากภาษาไทยแสดงข้อความครบถ้วนตรงตามที่กฎหมายกำหนด มิฉะนั้นจะถูกดำเนินคดีและอาจได้รับโทษตามกฎหมาย ในส่วนของผู้บริโภคให้ใช้วิจารณญาณในการเลือกซื้อ อย่าตกเป็นเหยื่อหลงเชื่อซื้อสินค้าที่ไม่มีหลักแหล่ง อาทิ ตลาดนัด หาบเร่ แผงลอย โดยเฉพาะในสื่อออนไลน์ที่โฆษณาอวดอ้างสรรพคุณเกินความจริง ควรเลือกซื้อเครื่องสำอางจากร้านค้าที่มีหลักแหล่งแน่นอน เชื่อถือได้ เพราะหากเกิดปัญหาจะได้สามารถติดต่อผู้รับผิดชอบได้  และในการเลือกซื้อควรพิจารณาข้อความบนฉลากต้องเป็นภาษาไทยมีข้อมูลครบถ้วน ได้แก่ เลขที่ใบรับแจ้ง 10 หลัก หรือ 13 หลัก ชื่อเครื่องสำอาง ชื่อทางการค้า ประเภทหรือชนิดของเครื่องสำอาง ชื่อของสารทุกชนิดที่เป็นส่วนผสม วิธีใช้เครื่องสำอาง ชื่อและที่ตั้งผู้ผลิต/นำเข้า ปริมาณสุทธิ เลขที่แสดงครั้งที่ผลิต เดือน  ปี ที่ผลิตหรือหมดอายุ นอกจากนี้ ฉลากต้องไม่อวดอ้างว่าเครื่องสำอางดังกล่าว สามารถทำให้โครงสร้างร่างกายเปลี่ยนแปลงไปจนถึงขั้นเป็นการป้องกัน บรรเทา รักษาโรค หรืออาการของโรค ทั้งนี้ หากผู้บริโภคพบเห็นผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ผิดกฎหมาย ขอให้แจ้งมาได้ที่ อย. โดยตรงทางสายด่วน อย. 1556 หรือร้องเรียนผ่าน Oryor Smart Application หรือสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ เพื่อดำเนินคดีกับผู้กระทำผิดอย่างเข้มงวดต่อไป กรณีต้องการตรวจสอบว่าผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางได้รับอนุญาตถูกต้องหรือไม่ สามารถค้นหาข้อมูลผ่านทาง Oryor Smart Application ได้ตลอด 24 ชั่วโมง