ผู้ประกอบการหัวใส ใช้ลูกเล่นโฆษณาสารอาหารแฝงคำโฆษณาโอ้อวดสรรพคุณ ไม่ระบุชื่อผลิตภัณฑ์เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ต้องขออนุญาตจาก อย.
ปัจจุบันมีการโฆษณาอาหารในลักษณะไม่ระบุชื่อผลิตภัณฑ์ โดยบอกแต่เพียงสรรพคุณของสารอาหาร เช่น วิตามินบี 12 ทำให้ฉลาด เกิดความคิดดี ๆ ซึ่งการโฆษณาที่ไม่ระบุสรรพคุณ คุณประโยชน์ คุณภาพ ของผลิตภัณฑ์อาหารสามารถทำได้โดยไม่ต้องขออนุญาต จาก อย. จากนั้นผู้ประกอบการจะออกโฆษณาชุดใหม่ เพื่อบอกว่าผลิตภัณฑ์ของตนมีสารอาหารดังกล่าว เช่น มีวิตามินบี 12 โดยมุ่งหมายให้ผู้บริโภคเข้าใจว่าถ้ากินผลิตภัณฑ์อาหารของตนก็ได้วิตามินบี 12 ก็จะทำให้ฉลาด เกิดความคิดดี ๆ ซึ่งวิธีโฆษณาแบบนี้เป็นวิธีที่ขาดจริยธรรม เพราะจะทำให้ประชาชนมีพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสม ซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายได้ ตัวอย่างเช่น หากเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีความเสี่ยงอยู่ เช่น มีกาเฟอีนเป็นส่วนประกอบ ก็อาจทำให้ผู้บริโภคได้รับอันตรายจากการได้รับปริมาณกาเฟอีนเกินขนาด รวมทั้งทำให้เด็กและสตรีมีครรภ์ซื้อมาดื่มด้วยความเข้าใจผิดได้
การโฆษณาในรูปแบบนี้ มีความผิดฐานโฆษณาคุณประโยชน์ คุณภาพหรือสรรพคุณของอาหารเพื่อประโยชน์ทางการค้าโดยไม่ได้รับอนุญาต มีโทษปรับไม่เกินห้าพันบาท ทั้งนี้ อย. ได้ส่งหนังสือแจ้งระงับโฆษณาทางสื่อทุกสื่อไปยังผู้ผลิต / ผู้จำหน่าย / ผู้ดำเนินการโฆษณาแล้ว หากพบว่ามีการโฆษณาอยู่ เจ้าของผลิตภัณฑ์ต้องแสดงความรับผิดชอบ โดย อย. จะดำเนินการตามกฎหมาย ฐานฝ่าฝืนคำสั่งระงับโฆษณามีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 2 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับเป็นรายวันวันละไม่น้อยกว่า 500 บาท แต่ไม่เกิน 1,000 บาท ตลอดระยะเวลาที่ยังไม่ปฏิบัติตามคำสั่ง และหากยังไม่ยุติ อย. จะพิจารณาเสนอคณะกรรมการอาหารในการออกคำสั่งพักใช้ใบอนุญาตผลิตอาหาร
ทั้งนี้ ขอให้ผู้บริโภคเข้าใจว่า ในทางวิชาการแล้ว “วิตามิน 12” เป็นสารอาหารที่มีความจำเป็นต่อร่างกายในการสร้างเม็ดเลือด และช่วยในการทำงานของระบบประสาท แต่ไม่ได้หมายความว่าจะช่วยทำงานของระบบประสาทและทำให้ฉลาดขึ้น เพราะความฉลาดขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง ทั้งพันธุกรรม พฤติกรรมการบริโภคอาหาร การเลี้ยงดู ฯลฯ ซึ่งก่อนเลือกรับประทานอาหารใด ๆ ก็ตาม ให้สังเกตสรรพคุณบนฉลากเป็นสำคัญ หากคำโฆษณาไม่ตรงกับสรรพคุณที่ระบุบนฉลากก็เข้าข่ายการโฆษณาโอ้อวดสรรพคุณเกินจริง อย่างไรก็ตามขอให้ผู้บริโภคช่วยเป็นหูเป็นตา หากพบโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพที่โอ้อวดสรรพคุณเกินจริง แจ้งข้อมูลมาที่สายด่วน อย. 1556 หรือ อีเมล์ 1556@fda.moph.go.th