อย. เข้ม รุดดำเนินมาตรการเร่งด่วนในการป้องกัน/แก้ไขปัญหาผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ไม่ปลอดภัยและโฆษณาผิดกฎหมาย สนองนโยบายกระทรวงสาธารณสุข เผยมาตรการสำคัญให้หน่วยงานทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาคในการสนธิกำลังตำรวจและทหารตรวจสอบจับกุมผู้กระทำผิด ยึดของกลาง ดำเนินคดีอย่างเข้มงวด รวมถึงเข้มงวดการตรวจสอบเฝ้าระวังโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพโอ้อวดสรรพคุณเกินจริง พร้อมแจ้งระงับโฆษณา/เปรียบเทียบปรับ/ฟ้องคดีตามกฎหมายโดยด่วนอย่างเคร่งครัด อีกทั้งกำหนดระยะเวลาพักใช้ใบอนุญาตไว้ด้วย พร้อมกันนี้ แจ้งให้ผู้บริโภคทราบ และสังเกตข้อความโฆษณาทั้งอาหาร ยา เครื่องสำอาง ที่มีลักษณะเป็นเท็จ     โอ้อวด เกินจริง หรือหลอกลวงให้หลงเชื่อโดยไม่สมควร

     นพ.บุญชัย สมบูรณ์สุข เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เปิดเผยต่อสื่อมวลชนว่า ตามนโยบายของ นพ.ณรงค์ สหเมธาพัฒน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข และปฏิบัติราชการแทนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ในการดำเนินมาตรการเร่งด่วนเกี่ยวกับมาตรการป้องกัน/แก้ไขปัญหาผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ไม่ปลอดภัยและการโฆษณาโอ้อวดเกินจริงหรือหลอกลวงให้ผู้บริโภคหลงเชื่อในทางที่ไม่สมควร ซึ่งเป็นการสนองนโยบายของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ในการปราบปรามผู้กระทำผิดกฎหมายผลิตภัณฑ์สุขภาพ ที่จะทำให้ผู้บริโภคได้รับอันตรายให้หมดสิ้นไปจากสังคมไทยด้วย ดังนั้น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)  จึงขอแจ้งให้สาธารณชนทราบดังนี้

     กระทรวงสาธารณสุขมีมาตรการให้ทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาคสนธิกำลังกับเจ้าหน้าตำรวจและทหาร ตรวจสอบเฝ้าระวังผู้ผลิต/ผู้นำเข้า/ผู้จำหน่าย ผลิตภัณฑ์สุขภาพผิดกฎหมายอย่างเข้มงวดและเร่งด่วนในเขตพื้นที่ที่รับผิดชอบของตนเอง โดยให้ยึดของกลางทั้งหมด ดำเนินคดีกับผู้กระทำผิดอย่างเคร่งครัด และหากเป็นผู้ผลิตหรือนำเข้า ผลิตภัณฑ์สุขภาพ กระทำผิด ให้พักใช้ใบอนุญาตผลิตหรือนำเข้า หรือใบอนุญาตที่เรียกชื่ออย่างอื่นไว้จนกว่าคดีจะถึงที่สุดภายใต้ความเห็นชอบของคณะกรรมการ

     ทั้งนี้ กระทรวงสาธารณสุข โดย อย. ได้ประสานงานกับ กรมศุลกากร ในการสกัดกั้นการลักลอบนำเข้า หรือการสำแดงเท็จเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ผิดกฎหมาย และขอให้สำนักงานตำรวจแห่งชาติ สำนักงานอัยการสูงสุด และศาลยุติธรรม เร่งรัดการดำเนินตามกระบวนการยุติธรรมทางคดีเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพ เพื่อให้การลงโทษเป็นไปอย่างทันเหตุการณ์ ซึ่งจะส่งผลให้ผู้คิดจะกระทำผิดเกิดความเกรงกลัว 

     นอกจากมาตรการดังกล่าวข้างต้น กระทรวงสาธารณสุข ได้สั่งการให้หน่วยงานภายในทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาคตรวจสอบเฝ้าระวังการโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพโอ้อวดเกินจริงหรือหลอกลวงให้หลงเชื่อโดยไม่สมควรในเขตพื้นที่รับผิดชอบของตนเองอย่างเคร่งครัด และหากพบว่ามีการฝ่าฝืนกฎหมาย ขอให้รีบดำเนินการ แจ้งระงับโฆษณา ,เปรียบเทียบปรับ/ฟ้องคดีต่อศาลตามกฎหมาย รวมทั้งให้ใช้มาตรการทางการปกครองแก่ผู้ผลิต/นำเข้า ผลิตภัณฑ์สุขภาพ ที่ฝ่าฝืนกฎหมายโฆษณาดังกล่าวด้วยการพักใช้ใบอนุญาตผลิต หรือนำเข้า หรือใบอนุญาตที่เรียกชื่ออย่างอื่นภายใต้ความเห็นชอบของคณะกรรมการ ได้แก่ หากโฆษณาฝ่าฝืนกฎหมายครั้งที่ 1 ให้พักใช้ใบอนุญาต 30 วัน , หากโฆษณาฝ่าฝืนกฎหมายครั้งที่ 2 ให้พักใช้ใบอนุญาต 60 วัน , หากโฆษณาฝ่าฝืนกฎหมายครั้งที่ 3 ให้พักใช้ใบอนุญาต 120 วัน และหากเป็นโฆษณาที่เป็นความผิดและมีการฟ้องคดีต่อศาลให้ดำเนินการพักใช้ใบอนุญาตจนกว่าคดีจะถึงที่สุด

     ทั้งนี้ กระทรวงสาธารณสุข โดย อย. ได้ประสานงานกับสำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) ใช้อำนาจที่อยู่ในความรับผิดชอบดำเนินการกับผู้รับใบอนุญาตผู้ประกอบการกิจการวิทยุ ทีวีดาวเทียม เคเบิ้ลทีวี ที่โฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพโอ้อวดเกินจริงหรือหลอกลวงให้หลงเชื่อดังกล่าวอย่างเคร่งครัด รวมทั้งขอให้กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ไอซีที) และ กสทช. ดำเนินการกับเว็บไซต์หรือโซเชียลมีเดียที่โฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพโอ้อวดเกินจริงหรือหลอกลวงดังกล่าวมาตรการเร่งด่วนต่าง ๆ เหล่านี้ อย. จะเป็นหน่วยงานประสานงานประเมินผลการดำเนินงานดังกล่าว และจะรายงานให้กระทรวงสาธารณสุขทราบทุกวัน ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป

     เลขาธิการฯ อย. กล่าวต่อไปว่า ลักษณะข้อความโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพที่โอ้อวด เกินจริง หรือหลอกลวงให้ผู้บริโภคหลงเชื่อในทางที่ไม่สมควร ที่ส่วนใหญ่มักจะพบในสื่อต่าง ๆ โดยเฉพาะทางเว็บไซต์ ทีวีดาวเทียม โซเชียลมีเดีย ดังตัวอย่างเช่น

     ผลิตภัณฑ์อาหาร – อวดสรรพคุณทางยาว่า ช่วยบำบัด บรรเทา รักษาหรือป้องกันโรคต่างๆ เช่น อ้างว่าสามารถรักษาโรคเบาหวาน ลดอัตราการเกิดมะเร็ง ป้องกันการเกิดมะเร็งบางชนิด ลดการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมาก ข้อเสื่อมรูมาตอยด์ เป็นต้น – อวดสรรพคุณว่าสามารถเปลี่ยนแปลงรูปร่าง ลักษณะ และโครงสร้างของอวัยวะในร่างกาย เช่น อ้างว่าลดความอ้วนไม่ว่าจะเป็นทั้งหมดหรือบางส่วน ทำให้หน้าเล็ก เรียว แหลม เพิ่มส่วนสูง ขยายขนาดหน้าอก ขยายและเพิ่มขนาดอวัยวะเพศ เป็นต้น – อวดสรรพคุณทางเครื่องสำอาง เช่น ทำให้ผิวขาว ลดริ้วรอย ลดฝ้า กระ จุดด่างดำ เป็นต้น – อวดสรรพคุณว่ามีผลต่อการกระทำหน้าที่ของอวัยวะและส่วนต่างๆของร่างกาย เช่น เพิ่มพัฒนาการทางสมอง บำรุงสายตา หัวใจ ประสาท ฟื้นฟูสมรรถภาพทางเพศ เป็นต้น

     ผลิตภัณฑ์ยา – อวดสรรพคุณว่าสามารถบำบัด บรรเทา รักษาโรค หรืออาการของโรค ที่มีการประกาศห้ามโฆษณา ได้แก่ มะเร็ง วัณโรค เรื้อน อัมพาต เบาหวาน  โรคหรืออาการของโรคเกี่ยวกับสมองหัวใจ ปอด ตับ ม้าม ไต เนื่องจากอาจทำให้ผู้บริโภคขาดโอกาสในการรักษาในระยะเบื้องต้น  และคำแนะนำที่ถูกต้อง – อวดสรรพคุณ ฟื้นฟูร่างกายและระบบอวัยวะภายในอันเป็นสาเหตุของสุขภาพที่เสื่อม ช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานโรค เช่น โรคไตวาย เบาหวาน อัมพฤกษ์ อัมพาต บำรุงเลือด - อวดสรรพคุณยาว่าสามารถบำบัด  บรรเทารักษา หรือป้องกันโรคหรือความเจ็บป่วยได้อย่างศักดิ์สิทธิ์  หรือหายขาด  เช่นคำว่า “มหัศจรรย์”“มหัศจรรย์พลังชีวิต”“ยอดเยี่ยม”“วิเศษ” “ดีที่สุด” “เหนือกว่าใคร” “บำรุงให้ฟิต”

“ยาสมุนไพรลดความอ้วน” “ยาลดน้ำหนัก” “ลดหน้าท้อง ต้นแขน ต้นขา” “สมุนไพรดีท็อกซ์” “ยาสมุนไพรรักษาอาการนอนกรน” – อวดอ้างเป็นยาทำแท้งหรือขับระดูอย่างแรง – อวดอ้างเป็นยาบำรุงกาม เช่น คำว่า “ยาปลุกเซ็กซ์”  “ยาเพิ่มขนาด” -  ข้อความลักษณะรับรองหรือยกย่องสรรพคุณยาโดยบุคคลอื่นเช่น การรับรองโดยอ้างสถาบัน หน่วยงาน หรือบุคคล หรือผู้โฆษณาการนำเสนอประสบการณ์การใช้ยาและรับรองผลของยา การรับรองเกี่ยวกับความปลอดภัย เช่น คำว่า “อย. รับรอง” “ผ่านการรับรองจาก อย.”“ปลอดภัยเพราะผ่าน อ.ย.”  “องค์การอนามัยโลกรับรอง” “ได้รับ Certificate จาก อย.” - คำว่า “การันตีโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญปลอดภัย 100% เห็นผลภายใน 7 วัน”

     ผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง - แสดงสรรพคุณทางยา เช่น รักษาสิวโดยไม่ต้องทานยา , บรรเทาอาการสิวอักเสบ และผดผื่นคัน , ลดอาการปวดประจำเดือน , บรรเทาอาการริดสีดวงทวาร ลดอาการติดเชื้อที่ทวารหนักและลำไส้ใหญ่ , ดีต่อ เข่าเสื่อม ไม่ต้องเสี่ยงผ่าเข่า บำบัดอาการของโรคข้อเข่าเสื่อม เป็นต้น - ทำให้เข้าใจว่ามีผลเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของร่างกาย เช่น ลดเซลลูไลท์บริเวณขา ต้นแขน ต้นขา สะโพก , โครงหน้ายกกระชับ , ขยายทรวงอก ทำให้ทรวงอกอวบอิ่ม , กระชับช่องคลอด-รีแพร์-ช่องคลอดฟิต , ฟื้นฟูการแข็งตัวของอวัยวะเพศชายได้อย่างถาวร , ปรับรูปหน้าเรียวเล็ก , ขนาดแก้มลดลง เป็นต้น - ทำให้เข้าใจว่ามีผลต่อการกระทำหน้าที่ใดๆของร่างกาย เช่น ต่อต้านการเกิดอนุมูลอิสระ , ยับยั้งการเกิดแผลเป็นชนิดคีรอยด์ , ยับยั้งการหลุดร่วงของเส้นผม, ช่วยกระตุ้นการทำงานของเอนไซม์ในการล้างสารพิษออกจากผิว , ยับยั้งการสร้างเม็ดสีผิว เป็นต้น

     ผลิตภัณฑ์วัตถุออกฤทธิ์และยาเสพติดให้โทษที่ใช้ในทางการแพทย์ เช่น ยาสลบ ,  ยานอนหลับ และยาลดความเคียดและอาการวิตกกังวล เป็นต้น

“ อย. จะไม่หยุดนิ่งดำเนินการทุกวิถีทาง เพื่อกำจัดโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพผิดกฎหมายให้หมดสิ้นไปจากสื่อทุกสื่อ เพื่อคุ้มครองความปลอดภัยให้แก่ผู้บริโภค และขอให้ผู้บริโภคช่วยเป็นตาแทนราชการด้วย และแจ้งร้องเรียนโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพที่เห็นว่าโอ้อวดสรรพคุณเกินจริง ได้ที่ สายด่วน อย. 1556 ตลอด 24 ชั่วโมง ”  เลขาธิการฯ อย. กล่าวในตอนท้าย