
สำหรับคุณแม่หลังคลอดและกำลังอยู่ในช่วงให้นมบุตรหลายคนต้องการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิด แต่ไม่รู้ว่าสามารถใช้ตัวไหนได้บ้าง วันนี้เรามีคำตอบ
ก่อนอื่นมาทำความรู้จักยาเม็ดคุมกำเนิดสำหรับคุณแม่หลังคลอดบุตรกันก่อนดีกว่า โดยจะแบ่งประเภทของยาเม็ดคุมกำเนิดเป็น 2 ประเภท คือ
1. ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (Combined hormonal contraceptives; CHCs)
คือใน 1 เม็ดจะมีฮอร์โมน Estrogen และ Progesterone เหมาะกับคุณแม่หลังคลอดที่ไม่ได้ให้นมบุตร เพราะฮอร์โมน Estrogen มีผลในการลดน้ำนม โดยรับประทานได้หลังคลอดแล้ว 42 วัน ซึ่งเป็นระยะเวลาที่ร่างกายมีการทำงานของระบบไหลเวียนเลือดกลับสู่ภาวะปกติโดยสมบูรณ์
2.ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว ( Progestin-only hormonal contraceptives; POCs)
คือใน 1 เม็ดจะมีฮอร์โมน Progesterone เพียงอย่างเดียว เหมาะกับคุณแม่หลังคลอดที่ให้นมบุตรเอง โดยควรรับประทานภายใน 6 เดือนหลังคลอด เพราะในช่วงที่คุณแม่ให้นมบุตรจะมีการหลั่งฮอร์โมนที่มีฤทธิ์ยับยั้งการตกไข่จากต่อมใต้สมอง การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จึงเป็นการคุมกำเนิดหลังคลอดวิธีหนึ่ง ซึ่งจะมีประสิทธิภาพดีเฉพาะในช่วง 6 เดือนหลังคลอด
ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว เป็นตัวเลือกที่เหมาะสมสำหรับคุณแม่ให้นมบุตร เนื่องจากมีฮอร์โมนโพรเจสเตอโรนเพียงอย่างเดียว ไม่มีผลต่อปริมาณหรือคุณภาพของน้ำนม ไม่มีผลต่อการเจริญเติบโตหรือพัฒนาการของทารก คุณแม่สามารถเลือกใช้ได้อย่างปลอดภัย
ประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดของยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยวจะด้อยกว่ายาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม ดังนั้นเพื่อให้การคุมกำเนิดมีประสิทธิภาพมากที่สุด จึงควรกินยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยวให้ตรงเวลาและสม่ำเสมอของทุกวัน กรณีลืมกินยาหรือกินยาช้าไม่สม่ำเสมอ ยาจะมีประสิทธิภาพลดลงและมีโอกาสท้องได้และควรคุมกำเนิดด้วยวิธีอื่นร่วมด้วย เช่น การใช้ถุงยางอนามัย เพื่อความปลอดภัยควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง