หากพูดถึงยาแก้ปวดหลายคนก็นึกถึงยาพาราเซตามอล (Paracetamol) ที่เรียกได้ว่าเป็นยาสามัญประจำบ้านที่ต้องมีติดบ้านแทบทุกบ้าน ยาพาราเซตามอล (Paracetamol) เป็นยาที่มีฤทธิ์แก้ปวดลดไข้ที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย สามารถใช้ได้ทั้งเด็ก และผู้ใหญ่ รวมถึงปลอดภัยในหญิงตั้งครรภ์ และหญิงให้นมบุตรเมื่อใช้ในขนาดที่เหมาะสม นอกจากนี้หากพูดถึงยาแก้ปวด ก็จะมียาแก้ปวดอีกหนึ่งชนิดที่หลายคนนึกถึง นั่นก็คือ ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) ซึ่งตัวอย่างของความแตกต่างระหว่างยาพาราเซตามอล (Paracetamol) และยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) มีดังนี้
ข้อบ่งใช้ เช่น
ยาพาราเซตามอล (Paracetamol): บรรเทาอาการปวด ลดไข้
ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen): บรรเทาอาการปวด ลดไข้ และต้านการอักเสบ
การรับประทาน เช่น
ยาพาราเซตามอล (Paracetamol): 10 – 15 มิลลิกรัม/กิโลกรัม โดยรับประทานทุก 4 - 6 ชั่วโมง ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 4,000 มิลลิกรัมต่อวัน (ในผู้ใหญ่)
ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen): สำหรับบรรเทาอาการปวดหัว ลดไข้ ผู้ใหญ่ : รับประทานครั้งละ 200 - 400 มิลลิกรัม ทุก 4 - 6 ชั่วโมง ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 1,200 มิลลิกรัมต่อวัน
อาจเพิ่มหัวข้อระยะเวลาในการใช้ยา
ยาพาราเซตามอล (Paracetamol): ไม่ควรใช้ยาติดต่อกันเกิน 5 วัน
ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen): ไม่ควรใช้ยาติดต่อกันเกิน 10 วัน
ผลข้างเคียง/ข้อควรระวัง เช่น
ยาพาราเซตามอล (Paracetamol): ผู้ป่วยโรคตับไม่ควรใช้ยา ผู้ที่ดื่มเหล้าเป็นประจำ อาจมีความเสี่ยงเกิดพิษต่อตับจากยาได้มากขึ้น ผู้ที่แพ้ยาพาราเซตามอลเกิดผื่น ลมพิษ บวมที่บริเวณหน้า ริมฝีปาก ควรหยุดใช้ยาทันทีและรีบไปพบแพทย์ ทั้งนี้ มียาหลายชนิดที่มีตัวยา Paracetamol เป็นส่วนผสมอยู่ เช่น ยาแก้ไข้หวัดแบบเม็ดรวม ซึ่งมียา Paracetamol และยาลดน้ำมูกร่วมด้วย ดังนั้น จึงควรเลือกใช้ยาให้เหมาะสมเพื่อให้ไม่ได้รับยาเกินขนาด เพื่อความปลอดภัยในการใช้ยา
ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen): ทำให้เกิดแผล มีเลือดออกในทางเดินอาหาร และทางเดินอาหารทะลุ จึงควรรับประทานยาทันทีหลังอาหาร หรือพร้อมกับอาหาร นม หรือยาลดกรด ควรระวังการใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์ และให้นมบุตร รวมถึงผู้ที่มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคไข้เลือดออก
จะเห็นได้ว่าทั้งยาพาราเซตามอล (Paracetamol) และยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) ถึงแม้ว่าจะมีข้อบ่งใช้ในการแก้ปวดเหมือนกัน แต่การใช้และรายละเอียดด้านอื่น ๆ เช่น ข้อควรระวัง หรือผลข้างเคียงนั้นมีความแตกต่างกันมาก ในการใช้ยาแต่ละประเภทจึงควรให้ความสำคัญในการอ่านฉลากยาก่อนบริโภค เพื่อที่จะสามารถใช้ยาได้อย่างปลอดภัย
ข้อมูลอ้างอิง :
http://ndi.fda.moph.go.th/uploads/drug_doc/Ibuprofen_tab-syr_SPC_7-2-60_edit_14-4-61.pdf
https://www.rama.mahidol.ac.th/poisoncenter/th/knowledge_general_population/paracetamol