คณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ ได้ออกประกาศเกณฑ์จริยธรรมว่าด้วยการส่งเสริม การขายยาของประเทศไทย เพื่อใช้เป็นเกณฑ์กลางของประเทศ และร่วมลงนามกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐ เอกชน ตลอดจนสภาวิชาชีพรวม 24 หน่วยงาน หวังให้ทุกภาคส่วนนำไปใช้ เพื่อให้เกิดธรรมาภิบาลในระบบยาของประเทศ
วันนี้ (25 มีนาคม 2558) ณ โรงแรมมิราเคิลแกรนด์ คอนเวนชั่น กรุงเทพฯ นายยงยุทธ ยุทธวงศ์ รองนายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เปิดเผยภายหลังการประชุม เชิงปฏิบัติการการนำเกณฑ์จริยธรรมว่าด้วยการส่งเสริมการขายยาของประเทศไทยไปสู่การปฏิบัติ ว่านโยบายแห่งชาติด้านยา พ.ศ. 2554 และยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบยาแห่งชาติ พ.ศ. 2555-2559 กำหนดให้พัฒนาเกณฑ์จริยธรรมว่าด้วยการส่งเสริมการขายยาเป็นเกณฑ์กลางของประเทศ และส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนนำไปประยุกต์ใช้และขยายเพิ่มเติมให้เหมาะสม โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ทั้งภาครัฐ เอกชน ตลอดจนสภาวิชาชีพรวม 24 หน่วยงาน ได้เห็นพ้องต้องกันร่วมลงนามในบันทึกข้อตกลงเรื่องการเสริมสร้างธรรมาภิบาลในระบบยาเพื่อพัฒนาเกณฑ์จริยธรรมว่าด้วยการส่งเสริมการขายยา ที่สามารถนำไปปฏิบัติร่วมกันภายใน 3 เดือน
โดยแต่ละหน่วยงานมีบทบาท ดังนี้ 1) แพทยสภา ทันตแพทยสภา สัตวแพทยสภา สภาเภสัชกรรม และสภาการพยาบาล ส่งเสริมสนับสนุนให้สมาชิกรับทราบและตระหนักถึงความสำคัญของเกณฑ์จริยธรรมว่าด้วยการส่งเสริมการขายยาที่จะพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพื่อนำไปสู่การใช้ยาอย่างสมเหตุผล รวมทั้ง นำไปผนวกกับจริยธรรมหรือจรรยาบรรณวิชาชีพ ตามความเหมาะสม สำหรับสภาวิชาชีพใดที่มีความพร้อมอาจกำหนดกฎระเบียบและขั้นตอนการดำเนินงานเพื่อนำเกณฑ์จริยธรรมสู่การปฏิบัติ และการติดตามประเมินผล พร้อมรายงานผลการนำไปปฏิบัติแก่สมาชิกเป็นประจำ 2) กลุ่มสถาบันแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย ภาคีคณบดีคณะสัตวแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย องค์กรผู้บริหารคณะทันตแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย คณะกรรมการอำนวยการศูนย์ประสานงานการศึกษาเภสัชศาสตร์แห่งประเทศไทย และเครือข่ายกลุ่มสถาบันการศึกษาพยาบาลแห่งประเทศไทยโดยกลุ่มเครือข่าย และหน่วยงานภายใต้ กลุ่มเครือข่าย จะนำเกณฑ์จริยธรรมที่จะพัฒนาขึ้น ไปประยุกต์ใช้หรือขยายเพิ่มเติม โดยออกประกาศเป็นแนวทางปฏิบัติหรือประกาศของหน่วยงาน ซึ่งหน่วยงานภายใต้กลุ่มเครือข่าย จะดำเนินการจัดระบบ การรับ การสนับสนุน และการกำกับดูแลการสนับสนุนการศึกษาและกิจกรรมทุกประเภทจากบริษัทยา อย่างเปิดเผย โปร่งใส และตรวจสอบได้ จัดหลักสูตรที่มุ่งเน้นการให้ความรู้และเจตคติ เกี่ยวกับการใช้ยาอย่างสมเหตุผล และการเข้าถึงแหล่งข้อมูลทางยาที่เชื่อถือได้ โดยปราศจากการชี้นำของภาคธุรกิจ รวมทั้งหลักสูตรที่มุ่งเน้นจริยธรรมของผู้สั่งใช้ยา และความสัมพันธ์ที่เหมาะสมระหว่างผู้สั่งใช้ยากับบริษัทยาหรือผู้แทนยา กำหนดนโยบายและแนวทางปฏิบัติให้อาจารย์และบุคลากร เปิดเผยความเกี่ยวข้องกับบริษัทยา เมื่อมีการแสดงความเห็นต่อสาธารณะ ไม่ว่าโดยการพูด การเขียน หรือวิธีการอื่นใดในการเผยแพร่ความรู้ทางวิชาการ 3)เครือข่ายโรงพยาบาลในกลุ่มสถาบันแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย โรงพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข กองทัพบก กองทัพอากาศ กองทัพเรือ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ กรุงเทพมหานคร และสมาคมโรงพยาบาลเอกชน โดยโรงพยาบาลในแต่ละสังกัด กำหนดนโยบายหรือกฎระเบียบเพื่อควบคุมกิจกรรมการส่งเสริมการขายยาในสถานพยาบาลหรือหน่วยงานนั้น พร้อมกำหนดแนวปฏิบัติตามเกณฑ์จริยธรรมฯ ที่จะพัฒนาขึ้น ไว้เป็นลายลักษณ์อักษรให้เหมาะสมกับบุคลากรแต่ละประเภท โรงพยาบาลใน แต่ละสังกัด จะจัดให้มีระบบต่าง ๆ รวมทั้งการติดตามประเมินผล จัดระบบการคัดเลือกยา การจัดซื้อยา รวมทั้งกำกับดูแลการจัดซื้อยา ที่โปร่งใส เป็นธรรม และตรวจสอบได้ โดยคณะกรรมการเภสัชกรรมและการบำบัด และคณะกรรมการที่เกี่ยวข้อง จัดให้มีระบบการรับสิ่งสนับสนุนหรือกิจกรรมต่าง ๆ จากบริษัทยา ที่ไม่มีการเจาะจงบุคคล เป็นระบบที่โปร่งใส และตรวจสอบได้ ทั้งมีการกำกับดูแลให้เกิดประโยชน์กับหน่วยงานอย่างแท้จริง 4)องค์การเภสัชกรรม สมาคมผู้วิจัยและผลิตเภสัชภัณฑ์ สมาคมไทยอุตสาหกรรมผลิตยาแผนปัจจุบัน และสมาคมธุรกิจเวชภัณฑ์สัตว์ แต่ละองค์กรจะส่งเสริมสนับสนุนให้สมาชิกรับทราบและตระหนักถึงความสำคัญของเกณฑ์จริยธรรม เพื่อนำไปสู่ธรรมาภิบาลของระบบยา รวมทั้ง นำไปผนวกกับจริยธรรมของ แต่ละองค์กร ตามความเหมาะสม 5) สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ) ทำหน้าที่บริหารจัดการเพื่อส่งเสริมให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการตามเกณฑ์จริยธรรมฯ ที่จะพัฒนาขึ้น กำกับติดตามและประเมินความก้าวหน้าของการนำเกณฑ์จริยธรรมฯ ไปปฏิบัติเพื่อเสริมสร้างธรรมาภิบาลในระบบยา 6) สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) สนับสนุนการใช้เกณฑ์จริยธรรมว่าด้วยการส่งเสริมการขายยาของประเทศไทย เป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาและรับรองคุณภาพสถานพยาบาล เพื่อเสริมสร้างธรรมาภิบาลในระบบยา 7) สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค สนับสนุนส่งเสริมให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการตามเกณฑ์จริยธรรมฯ
บันทึกข้อตกลงนี้ ได้ทำขึ้นด้วยความเห็นพ้องต้องกันขององค์กรที่เกี่ยวข้อง เพื่อร่วมกันเสริมสร้าง ธรรมาภิบาลในระบบยาในประเทศ อันจะก่อประโยชน์สุขสูงสุดแก่ประชาชน นายยงยุทธ ยุทธวงศ์ รองนายกรัฐมนตรี กล่าวในที่สุด