
ปัญหานอนไม่หลับ หลับยาก ตื่นกลางดึกเป็นประจำ หรือนอนหลับๆ ตื่นๆ เป็นปัญหาหนักใจที่พบบ่อยของใครหลายคนโดยเฉพาะผู้สูงอายุ โดยสาเหตุหลักเกิดเนื่องมาจากการทำงานของร่างกายที่เสื่อมลง ระดับฮอร์โมนเมลาโทนินที่ลดลงในผู้สูงอายุ นอกจากนี้ยังมีสาเหตุมาจากความเครียด
ความกังวล รวมถึงโรคบางอย่างที่รบกวนการนอน และการรับประทานยาบางชนิดที่มีผลข้างเคียงทำให้นอนไม่หลับ เช่น ยาแก้คัดจมูก ยาขยายหลอดลม เป็นต้น ทั้งนี้ ขอแนะนำการปฏิบัติตัวเบื้องต้นที่อาจช่วยบรรเทาอาการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุดังนี้
-
จัดสภาพแวดล้อมภายในห้องนอนให้เหมาะสมกับการนอน
เช่น ไม่มีเสียงดังรบกวน ไม่มีแสงสว่างมากเกินไป
-
กำหนดเวลาเข้านอนและเวลาตื่นนอนที่แน่นอน
ไม่ควรเข้านอนเร็วเกินไป
-
หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีกาเฟอีน
เช่น ชา กาแฟ หรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ในช่วงเย็น
-
หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำจำนวนมากก่อนนอน
-
หลีกเลี่ยงการงีบหลับในช่วงเวลากลางวัน
-
หลีกเลี่ยงออกกำลังกายหักโหมในช่วงเย็น
-
ทำกิจกรรมที่ทำให้ง่วงหลับได้
เช่น ฟังเพลงเบาๆ นวดเพื่อผ่อนคลาย
สำหรับผู้สูงอายุที่นอนไม่หลับและต้องการรับประทานยานอนหลับ ขอแนะนำว่า การใช้ยานอนหลับควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น
และควรใช้ยานอนหลับเพียงชั่วคราวในระยะเวลาสั้น ๆ เท่านั้น เนื่องจากการใช้ยาต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน จะทำให้การตอบสนองกับยาลดลง
ต้องเพิ่มขนาดยามากขึ้นเรื่อย ๆ เพื่อให้นอนหลับได้
และยังทำให้เกิดการติดยาด้วย หากหยุดยาทันทีอาจมีอาการนอนไม่หลับ กระสับกระส่าย และกังวลได้
นอกจากนี้การใช้ยานอนหลับในระยะยาว ยังส่งผลให้หน้าที่การทำงานของสมองเสื่อมถอยลง อาจเกิดโรคสมองเสื่อมได้โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ อีกทั้งยานอนหลับบางชนิดออกฤทธิ์ยาว หลังจากตื่นนอนแล้วบางคนจะยังรู้สึกง่วงนอน
อ่อนเพลีย หรือมึนงง อาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดอุบัติเหตุ พลัดตกหกล้มได้ โดยทั่วไปแพทย์จะแนะนำให้รักษาด้วยวิธีอื่น
ๆ ก่อนจึงค่อยใช้ยานอนหลับ และการใช้ยานอนหลับจำเป็นต้องอยู่ในความดูแลของแพทย์
ไม่ควรปรับเพิ่ม หรือลดขนาดยาเอง เนื่องจากการใช้ยาเกินขนาดจะออกฤทธิ์กดการทำงานของสมองที่ควบคุมการหายใจ เกิดภาวะการหายใจล้มเหลว เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ และควรงดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ทุกชนิด
เนื่องจากแอลกอฮอล์จะไปเสริมฤทธิ์กัน อาจกดการหายใจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
ทั้งนี้ไม่ควรหาซื้อยามารับประทานเองโดยเฉพาะยาบางชนิดที่มีผลข้างเคียงทำให้ง่วงซึม
เช่น ยาลดน้ำมูก เพื่อหวังผลให้นอนหลับ เนื่องจากอาจส่งผลข้างเคียงตามมาได้
#ผู้สูงอายุ #สูงอายุ #นอนไม่หลับ #หลับยาก #ตื่นกลางดึกเป็นประจำ #หลับๆตื่นๆ #FDASmartAging #สูงวัยสุขภาพดีกับอย
ข้อมูลอ้างอิง
https://www.vichaiyut.com/th/medical-centers/mental-health-center/mental-health-elder/
สาเหตุการนอนไม่หลับของผู้สูงวัย