เครื่องสำอางนับว่าเป็นปัจจัยสำคัญและจำเป็นต่อมนุษย์ที่เข้ามามีส่วนในชีวิตประจำวันของเราทุกคนที่นำมาใช้เพื่อความสะอาด หรือความสวยงาม จึงได้มีผลิตภัณฑ์มากมายออกมาจำหน่ายในรูปแบบที่หลากหลาย โดยเฉพาะเครื่องสำอางที่อยู่ในภาชนะบรรจุคล้ายยา เช่น รูปแบบขวดแก้ว (ไวอัล) หรือหลอดฉีดยา (แอมพูล) ที่พบว่าบางครั้งมีการนำมาใช้ผิดวิธี จึงขอเตือนให้ระมัดระวังในการใช้เพราะมีความเสี่ยงที่จะได้รับอันตราย
จากกรณีมีการตรวจพบว่ามีการนำเครื่องสำอางที่บรรจุในภาชนะบรรจุคล้ายยา ได้แก่ ไวอัล (Vial) และแอมพูล (Ampoule) มาจดแจ้งเป็นเครื่องสำอาง ระบุวิธีใช้ว่าใช้ทาลงบนผิวหน้า แต่กลับนำไปใช้ร่วมกับเข็มฉีดยา หรือเครื่องมือแพทย์อื่น ๆ เพื่อผลักดันสารเข้าสู่ผิวหนัง ซึ่งเป็นการใช้ผิดวัตถุประสงค์ทางเครื่องสำอาง ขอให้ตระหนักว่า ผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางที่บรรจุในไวอัล และแอมพูล จะไม่สามารถนำมาใช้ฉีดเข้าสู่ร่างกาย หรือใช้ร่วมกับเครื่องมือแพทย์ได้ เพราะเป็นวิธีที่ใช้ผิดวัตถุประสงค์ มีความเสี่ยงที่จะได้รับอันตราย เนื่องจากเครื่องสำอางไม่มีการประเมินความปลอดภัยในการใช้เมื่อเข้าสู่ภายในร่างกาย
โดยเครื่องสำอางที่มีการใช้ร่วมกับเครื่องมือต่าง ๆ เพื่อผลักดันสารเข้าสู่ผิวหนัง จัดเป็นเครื่องสำอางที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือขาย ซึ่งผู้ผลิต นำเข้า เครื่องสำอางที่ห้ามผลิตหรือนำเข้า ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 200,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และผู้ขาย ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 50,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
หากสนใจจะซื้อเครื่องสำอางที่บรรจุในไวอัล หรือแอมพูล ต้องใช้ให้เหมาะสมกับประเภทผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง วิธีดูง่าย ๆ ก็คือ ดูที่เลข อย. ถ้าเป็นเลข 10 หลัก หรือ 13 หลัก แสดงว่าเป็นเครื่องสำอาง ไม่ใช่ยาหรือเครื่องมือแพทย์แน่นอน หรือถ้าต้องการตรวจสอบให้มั่นใจ สามารถตรวจสอบข้อมูลจากเว็บไซต์ อย. www.fda.moph.go.th ก่อนว่าเป็นผลิตภัณฑ์ประเภทใด หากเป็นเครื่องสำอางที่จดแจ้งแล้ว ข้อความโฆษณาหรือข้อความบนฉลากผลิตภัณฑ์ต้องสอดคล้องกับข้อมูลที่ได้จดแจ้งไว้ โดยเฉพาะในส่วนวิธีการใช้ และวัตถุประสงค์ในการใช้ และก่อนซื้อต้องสังเกตฉลากภาษาไทยและอ่านให้ละเอียด และที่สำคัญผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเหล่านี้วิธีการใช้จะไม่สามารถนำมาใช้ฉีด หรือใช้ร่วมกับเครื่องมือแพทย์โดยเด็ดขาด
นอกจากนี้การเลือกซื้อเครื่องสำอางควรซื้อจากแหล่งที่เชื่อถือได้ ตรวจสอบฉลากต้องมีข้อความภาษาไทยและแสดงรายละเอียดให้เห็นชัดเจน ได้แก่ ชื่อผลิตภัณฑ์และชื่อการค้า ประเภทหรือชนิดของผลิตภัณฑ์ ชื่อของสารทุกชนิดที่ใช้เป็นส่วนผสม วิธีใช้ ชื่อและที่ตั้งของผู้ผลิต ปริมาณสุทธิ ครั้งที่ผลิต เดือนปีที่ผลิต และหมดอายุ เลขที่ใบรับจดแจ้ง และควรอ่านฉลากวิธีใช้และปฏิบัติตามที่ระบุบนฉลาก หากผู้บริโภคพบผลิตภัณฑ์ที่สงสัยว่าจะไม่ปลอดภัย สามารถแจ้งร้องเรียนที่สายด่วน อย. 1556 หรือผ่าน Line @FDATHAI Facebook : FDATHAI หรือ E-mail : 1556@fda.moph ตู้ปณ. 1556 ปณผ. กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุรี 11004 หรือสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ
ข้อมูลอ้างอิง
เอกสารบทความรู้กองควบคุมเครื่องสำอางและวัตถุอันตราย
กลุ่มพัฒนาระบบเครื่องสำอาง.เรื่อง เครื่องสำอางรูปแบบไวอัล แอมพูล
สำหรับใช้ภายนอกเท่านั้น.2566. (บันทึกที่ สธ 1007/181 วันที่ 24 มกราคม 2566 เรื่อง ขอความอนุเคราะห์ให้กอง พศ. ประชาสัมพันธ์)